Çin ve porselen

   

İngilizce'de “China” hem “Çin”, hem de “porselen” anlamına geliyor. Çin çok uzun yıllar önce “porselen ülkesi” olarak da adlandırılıyordu. Peki, Çin ve porselen arasında nasıl bir bağlantı söz konusudur...

Arkeolojik bilgilere göre, porselenin ilk malzemesi ilkel mavi porselendi. Bu porselen türü, seramik eşyadan porselen eşyaya geçiş aşamasında kullanıldı. Hem porselen, hem de seramik eşya niteliklerini taşıyordu. Çin'de yaklaşık 4200 yıllık geçmişi olan ilk ilkel mavi porselen, Çin'in Shanxi eyaletinin Xia ilçesinin Longshan kültürünün kalıntılarından çıkarıldı.

Çin'de gerçek porselen Doğu Han hanedanı döneminde ( M.S 23-220 yılları ) keşfedildi. Porselen eşyalar ilk olarak Çin'in güneyindeki Zhejiang eyaletinde kullanıldı. Ondan sonra porselen üretim tekniği Çin'in güneyinden kuzeyine yayıldı ve büyük ölçüde gelişme sağladığı gibi beyaz porselen ürünü de ortaya çıktı. Beyaz porselen mavi porselenden kaynaklandı. İkisinin farklılığı, kullanılan toprak ve renk malzemesinin içindeki demir oranının değişmesinden kaynaklanır. Porselen toprağında demir oranı az olursa beyaz renk, demir oranı çok olursa açık ya da koyu gri renkler elde edilir. Üretim tarihine bakıldığında porselenin tek renkten çok renkliliğe doğru dönüştüğü görülebilir. Renkli porselenlerin çoğunluğu beyaz rengi zemin rengi olarak kullanarak değişik renklerin kullanılmasından oluşturulur. Dolayısıyla porselenin gelişme tarihinde beyazın derin bir etkisi söz konusudur.

10. ve 13. yüzyıllarının başları arasındaki Tang ve Song hanedanları dönemlerinde Çin'in porselen üretim teknikleri devamlı olarak gelişti. Tang hanedanı döneminde üç renkli porselen sanatında büyük hamleler kaydedildi. Bu sanat eserleri esas olarak seramik malzeme üstüne renk verilmesiyle oluşturuldu. Ana malzeme fırında pişirilirken kimyasal değişiklikler meydana gelir. Tang hanedanı döneminde üç renkli porselen, Çin'in geleneksel resim ve heykel gibi sanat özelliklerinin bir araya getirilmesi, yapıştırma ve çizgileme gibi tekniklerin ve aynı anda kırmızı, yeşil ve beyaz renklerin kullanılmasıyla yeni bir boyut kazandı. Çok yüksek derecede üç rengin birbirlerine karışması ve çok farklı renklere dönüşmesiyle, göz kamaştırıcı bir nitelik elde edilir.

Ming hanedanı (1368-1644)ve Qing hanedanı (1644 1911) dönemlerinde Çin'in porselen üretimi canlılığa kavuştuğu gibi üretim miktarı ve kalitesi de en yüksek noktaya çıktı. Çin'in güneyindeki, “porselen başkenti” olarak kabul edilen Jingde kasabası, Ming ve Qing hanedanı dönemlerinde yüzlerce yıl üretim faaliyeti gösterdi. Çin'in en kaliteli porselenlerinin üretim faaliyeti halen burada sürüyor. Çin'den yurtdışına porselen gönderilmesi 8. yüzyılda başladı. Bundan önce dünyaca ünlü İpek Yolu Çin ve yabancı ülkeler arasında ticaret ve kültür bağlantıları kurmuştu. O zaman Çin'e “ipek ülkesi” deniliyordu. İpek ihracı sürmekle birlikte, bunun yanında porselen de çok önemli bir yer tutmaya başladı.

Çin ilk olarak porseleni Asya ülkelerine ihraç etti. 17. yüzyılda Avrupa saraylarında Çin porseleni saklama alışkanlığı vardı. Portekiz kendisine yeni deniz yolları açtıktan sonra porselen de Avrupa toplumunda en sevilen eşya haline geldi. O zamanlarda Avrupa'da moda olan ve canlılığı, hoş ve doğal nitelikleri yansıtan Rococo sanat tarzı, Çin sanat tarzından çok etkilendi. Dolayısıyla Çin sanat tarzını temsil eden porselen de hızla Avrupa kıtasına yayıldı. Kesin olmayan verilere göre, 17. yüzyıl boyunca Çin'den her yıl yaklaşık 200 bin porselen eşya satıldı. 18. yüzyılın en fazla porselen satılan döneminde bu sayı 1 milyona çıktı. Çin porseleninin bütün dünyada satışı gerçekleştirilirken “China” sözcüğü de İngiltere ve Avrupa kıtasında da hızla yayıldı ve porselenle eş anlamda kullanılmaya başlandı. Çin porselen üretiminin başarıları ve Çin porselenlerinin güzelliği, dünyadaki her insanda hayranlık uyandırıyor ve dünya döndükçe “Çin” ve “porselen”in birlikte anılacağından hiç kuşku duyulmuyor.


Haberler:
Son Dakika Türkiye Çin Dünya Çin - Türkiye
Ekonomi:
Son Haberler Çin Ekonomisi Türkiye Ekonomisi Dünya Ekonomisi Fuarlar Gündem
Turizm:
Gezelim Görelim Seyahat Defteri Yöresel Lezzetler Seyahat Mito
Kültür ve Yaşam:
Sağlık Çin - Türkiye Çin Sineması Biliyor Musun Bilmiyor Musun Röportaj
yoresel:
Güncel Etnik Kültür Kültür Mirasları Yöresel Lezzetler
Çince Öğretimi:
Çince Hakkında Temel Bilgiler Hem Eğlenin Hem Öğrenin Atasözleri ve Deyimler Şiirler Günlük Çince Konuşmaları
China TV:
Kültür Merhaba Çin
Web Radyo:
Gündem Pazartesi Salı Çarşamba Perşembe Cuma Haftasonu
Galeri:
Çin Dünya Moda Seyahat Spor