Güneye gitmek isterken, kuzeye yönelmek

M.Ö 9. yüzyıl-M.Ö. 5. yüzyıl arası Çin'de Savaşan Devletler dönemi. O zamanlarda birçok devlet bir arada bulunuyor ve aralarında sürekli savaş çıkıyordu.

Savaşan Devletler döneminde güçlü devletlerin kralları hep diğer devletleri yenme hayalindeymişler. Wei devletinin kralı da bunlardan biriydi ve Zhao devletinin başkenti Handan'a saldırıp Zhao devletini yok etmek istiyormuş. Wei devletinin veziri Ji Liang ülke dışındaymış ve bu haberi duyunca çok endişelenmiş, hemen ülkesine dönmüş.

Wei kralı Zhao devletine saldırma planı yaparken, Ji Liang ayağın tozuyla saraya girmiş. Wei kralı, iş seyahatine çıkan Ji Liang'ı beklenmeyen bir anda karşısında görünce çok şaşırmış ve Ji Liang'a “Neden bu kadar çabuk döndün?” diye sormuş. Ji Liang, “Kralım, yolda çok acayip bir olaya tanık oldum, bunu hemen size bildirmek için aceleyle döndüm” diye karşılık vermiş. Wei kralı merakla ne olduğunu sorunca Ji Liang, “Yolda kuzeye giden bir at arabası gördüm ve arabacıya nereye gittiklerini sordum. Arabacı bana Chu devletine gittiğini söyledi. Ben de şaşırarak ‘Chu devleti güneyde, ama siz neden kuzeye gidiyorsun?' diye sordum. Arabacı da ‘Ne var, atım çok güçlü, nasıl olsa, Chu devletine ulaşırız' dedi. Ben de “atınız ne kadar güçlü olursa olsun, bu Chu devletine giden yol değil ki' dedim. Adam da ‘Hiç merak etme, yeterince yolluğum var' dedi. Bunu bir türlü mantıklı bulamayarak, ‘Ne kadar çok yolluğunuz varsa da boşuna, çünkü yolunuz sizi hiçbir zaman Chu devletine ulaştıramaz' diye konuştum. Arabacı kahkaha atarak, ‘Ne olacak, araba sürmede ustayım' deyip yoluna devam etti.”

Wei kralı bunları duyunca kendisini tutamayarak gülmüş ve “Gök altında bu kadar aptal insan da varmış!” demiş. Ji Liang, konuşmasını şu sözlerle sürdürmüş: “Kralım, devletlerin lideri olmak istemiyor musunuz? O zaman her şeyden önce insanların güvenini kazanmanız gerekir. Ancak şimdi toprağımızın Zhao ülkesinden geniş, ordumuzun da onlarınkiden daha güçlü olmasından yararlanarak, onları yok etmek istiyorsunuz. Böyle yaparsınız, hedefinizden daha da uzaklaşacaksınız. Tıpkı yolda rastladığım o arabacı gibi, güneye gitmek isterken, kuzeye yöneleceksiniz.”

Wei, Ji Liang'ın dolaylı bir yoldan kendisini ikna etmeye çalıştığını anlamış ve Ji Liang'ın sözlerini haklı bularak, Zhao devletine saldırmaktan vazgeçmiş.