Türkçe
Dil Seçin
Çin'in yiyecek geleneklerinin özelliği, kendini geleneksel bayramlarda çok açık bir şekilde gösterir. Bahar Bayramı, Duanwu Bayramı ve Güz Ortası Bayramı, Çin'in geleneksel bayramları arasındaki en önemli üç bayramdır. Bu üç bayrama özgü Yuanxiao, Zong Zi ve Ay Çöreği, Çin'in önemli yiyecekleri arasındadır.
Çin'in Ay Takvimi'ne göre yeni yıl, yani Bahar Bayramı, Çin halkının en görkemli şekilde kutladığı bir bayramdır. Bahar Bayramı kutlamaları arasında geleneksel yiyecekler de yer alır. Yeni yılın 15. gününe rastlayan Yuanxiao Bayramı'nın yiyeceği olan Yuanxiao, yeni yıl yiyecek geleneklerinin son safhasında yer alır. O gün her aile Yuanxiao yemelidir. Ancak, Çin'in kuzey ve güneyinde Yuanxiao'ya farklı adlar verilir. Güneyliler Yuanxiao'ya “Tangyuan” derler. Tangyuan ve Yuanxiao'nun yapımı da aynı değildir.
Çin'in kuzeyinde Yuanxiao yapımı, “Yuanxiao yuvarlaklaştırma” olarak adlandırılır. Yuanxiao'nun yapımı şöyledir: Susam, yerfıstığı veya kırmızı fasulye ezmesi, içine şeker koyularak karıştırılır, köfte şekline getirilerek üzerine su püskürtülür. Bir tava içine yapışkan pirinç unu konularak, köfte haline getirilen karışım da tavanın içinde sonra durmadan sallanılır. Yapışkan pirinç, köfte biçimindeki karışıma yapışarak masa tenisi topu veya daha küçük bir yuvarlak top haline gelmesini sağlar. Yuanxiao hazır hale gelmiştir.
Günümüzde insanlar yoğun çalışmaları nedeniyle evde Yuanxiao yapmak istemiyor, bunun yerine pazardan hazır Yuanxiao satın almayı tercih ediyor. Her Yuanxiao Bayramı'nda satıcılar cadde ve sokaklarda büyük tavaların içinde Yuanxiao yaparlar. Beijing'de, “Daoxiangcun” ve “Guixingcun” adlı iki eski dükkanda üretilen Yuanxiaolar halkın beğenisini kazanmıştır.Öte yandan, güneyliler Tangyuanları kendi elleriyle yapmayı daha çok tercih ederler. Onlar sıcak suyla yapışkan pirinç hamurunu hazırlarlar ve ceviz, yerfıstığı, susam, çiğde ve kırmızı fasulye ezmesinden oluşan küçük parçaları pirinç unu hamuruna koyarlar. Bu küçük parça hamurlar iki elle ovularak yuvarlaklaştırılır. Güney Çin'deki hazır Tangyuanlar arasında Çin'in doğusundaki Ningbo Tangyuanları ve Çin'in güneybatısında yer alan Sihcuan eyaleti Chengdu şehrindeki “Laitangyuan”lar çok ünlüdür.
Yuanxiao olsun, Tangyuan olsun hep suda pişirilerek servise sıcak sıcak sunulur. Bu yemek çok tatlı, yumuşak ve lezzetlidir. Halk arasındaki söylentilere göre, Yuanxiao veya Tangyuan, eşsesli sözcüklerden esinlenerek “aile üyelerinin bir araya gelerek kavuşmaları” anlamına da gelir.
Çin Ay Takvimi'ne göre, 5. ayının 5. günü Duanwu Bayramı'dır. O gün en önemli yemek geleneği, Zong Zi yemektir. Zong Zi, yapışkan pirincin bambu veya saz yapraklarıyla sarılarak, ince iplikle üçgen konik veya yastık şeklinde bağlanmasının ardından suda pişirilmesiyle yenilen bir yemek türüdür. Çin'in çeşitli bölgelerinden insanların damak tadının farklı olması nedeniyle Zong Zi'nin hammaddeleri, yapımı ve tadı da farklıdır. Çin'in doğusundaki Yangtze Nehri kıyısı boyunca Suzhou, Jiaxing ve Ningbo gibi yerler, “balık ve pirinç memleketi” olarak adlandırılır. Burada üretilen Zong Zi, güneyin Zong Zi'lerini temsil eder. İçi esas olarak kırmızı fasulye, kestane, çiğde ezmesi ve taze etten, kuzey Zong Zi'lerinin içiyse esas olarak çiğde veya şekerleme meyvelerinden oluşur.
