Guan Chong ve Bao Shuya

Guan Chong ve Bao Shuya, M.Ö 7. yy'da Çin'in İlkbahar ve Sonbahar döneminde yaşamış iki siyaset adamıdır. Yoksul bir aileden gelen Guan Chong ve varlıklı bir aile çocuğu olan Bao Shuya, yakın dosttular. İkisi birbirini iyi anlıyor ve tam güveniyordu. Onlar, önceleri birlikte bir iş yapıyorlardu. Guan Chong, işe az sermaye koyuyor, ama kazançtan fazla pay alıyordu. Guan Chong'un omuzundaki aile yükünün çok ağır olduğunu iyi bilen Bao Shuya, bunu hoşgörüyle karşılıyor ve hatta “Bu para sana yeter mi?” diye soruyordu. Guan Chong, Bao Shuya'ya çalışmalarında sık sık fikir veriyordu ama iş bozulup ters gitmeye başladı. Bao Shuya, Guan Chong'a hiç kızmadı, tam tersine onu teselli ediyor, “Bu iş olmadı. Fikrinin güzel olmamasından dolayı değil, kısmetsizlikten şansızlıktan. Senin fikrin iyi. Üzülme” diyordu. Guan Chong, hayatta üç kez memuriyet yaptı. Üçünde de görevden uzaklaştırıldı. Bao Shuya, bunu Guan Chong'nun yeteneksizliğine değil, onu takdir eden birisine rastlamamasına bağlıyordu. Guan Chong askere gitti, savaştı, ama savaş meydanından kaçtı. Bao Shuya, Guan Chong ölümden korktu diye onunla alay etmedi ve evdeki yaşlı annesini özledi diye onu anlayışla karşıladı.

Sonra Guan Chong ve Bao Shuya'nın ikisi de siyasete girdi. Zamanın Qi devleti yönetimi içinde kargaşa yaşanıyordu. Kral ve prensler, talihsizlikten kurtulmak ve fırsat kollamak üzere diğer ülkelere kaçtılar. Guan Chong, Lu devletinde yaşayan Qi devleti prenslerinden Jiu'yu desteklerken, Bao Shuya ise Xiaobai'ye yardımcı oluyordu. Çok geçmeden Qi devletinde kargaşa büyüdü, kral öldürüldü. Qi devleti hükümdarsız kaldı. Jiu ve Xiaobai, haberi aldıktan sonra tahtı kaptırmamak için alelacele memleketlerine dönmeye karar verdiler. İki grup yolda karşılaştı. Prens Jiu'nun kral olmasını isteyen Guan Chong, Xiaobai'ye bir ok attı. Atılan ok, prens Xiaobai'nin bel kemeri üzerindeki çengele saplandı. Bu olaydan kurtulan Xiaobai, kral oldu, adı “Qi Huan'gong” olarak tarihe geçti.

Qi Huan'gong kral olduktan sonra ilk yaptığı iş, prens Jiu'yu öldürmek ve Guan Chong'u zindana atmak oldu. Kral Qi Huan'gong, devlet yönetimine yardımcı olması için Bao Shuya'yı sadrazamlığına getirmek istedi. Kendisinin sadrazamlık yeteneği olmadığına inanan Bao Shuya, krala, Lu devletinde hapsedilen Guan Chong'u tavsiye etti. Bao Shuya, krala “Devleti yönetmek, benim değil, Guan Chong'un işidir. Guan Chong, müsamahakâr, insaflı, sadakatlı ve hayırlıdır. O, devlet nizamını düzenlemeye ve orduya komuta etmeye beceriklidir. Ben bunları yapamam. Ekselanslarınız gerçekten devleti iyi yönetmek isterseniz, Guan Chong'u sadrazam yapmalısınız” şeklinde konuştu. Qi Huan'gong, bu öneriyi kabul etmeyerek “Guan Chong, başlangıçta bana bile ok fırlatıp az kalsın beni öldürecekti. Şimdi ben onu öldürmek istemiyorum, artık ona bir iyilik yapmış oldum. Ama nasıl olur da onu sadrazam yaparım?” diye haklı olarak çıkıştı. Bao Shuya, kralın bu sözlerinden hemen sonra “Bildiğim kadarıyla görgülü, akıllı ve muktedir kral başkasına kin, hınç beslemez. Guan Chong'un o zamanki tek düşüncesi, yalnızca prens Jiu'yu tehlikeden kurtarmaktı. Kendini tamamen bir efendiye hasredebilen Guan Chong gibi birisi, ekselanslarına da kesinlikle kendisini adar. Ekselanslarınız, dünyaya hâkim olmak isterseniz, bu işi Guan Chong'suz başaramazsınız. Guan Chong'u kullanmalısınız” dedi. Kral Qi Huan'gong, sonunda Bao Shuya tarafından ikna edildi ve Guan Chong'u Qi devletine çağırdı.

Qi devletine dönen Guan Chong, sadrazam oldu, Bao Shuya ise Guan Chong'un yardımcılığına razı oldu. Guan Chong ile Bao Shuya'nın yaptıkları sıkı ve samimi işbirliği sayesinde Qi devleti, prenslikler arasında en güçlüsü haline geldi, Qi Huan'gong ise diğer kral ve prenslere egemen oldu.

Bao Shuya öldükten sonra Guan Chong, onun mezarı önünde yüksek sesle ağlıyordu. Bao Shuya'nın hayatta ona gösterdiği anlayış ve desteği hatırlayarak Guan Chong, üzüntüyle yakındı: “Önce yardım ettiğim prens Jiu başarısız oldu. Ona bağlı diğer memurlar ölümle bile sadakatını korumaya devam etti. Ben ise gönüllü olarak hapishaneye gitmeye razıydım. Bao Shuya, vefasızlık yaptım diye beni ayıplamadı. Büyük ülküm uğrunda geçici şöhrete pek önem vermem. Beni büyüten anababamdır, gerçekten beni anlayan ise Bao Shuyadır!”

Guan Chong ile Bao Shuya arasındaki derin dostluk, halklar arasında dolaşan bir öykü oldu. Çin'de insanlar, “Guan-Bao dostluğu” tabiriyle iyi dost ve ahbaplar arasındaki samimiyeti ve karşılıklı güveni ifade ederler.