Türkçe
Dil Seçin
Çin Ay Takvimi'ne göre 9. ayının 9. günü, Çin'de halk arasında kutlanan önemli geleneksel bayramlardan biri olan Chongyang Günü'dür. Her yılın 9. ayının 9. gününde Çinliler, ailelerindeki yaşlıları ve çocukları da yanlarına alarak kasımpatı çiçeklerini seyretmeye, dağlara tırmanmaya gider ve Zhuyu adlı (genellikle ilaç yapmak amacıyla kullanılan kokulu bir bitki) bitkiyle süslenmiş pastalardan yerler.
Chongyang Günü'nün adı, eski Çinlilerin 9'a “pozitif sayı” olarak bakmalarından kaynaklanmış. Dokuzuncu ayın dokuzuncu günü, çifte 9 olduğu için çifte pozitif gün anlamına gelir. Chongyang Günü'nün kaynağı hakkında değişik efsanevi söylentiler vardır.
Söylentilere göre, M.Ö 3. yüzyılda, Fei Changfang adlı bir büyücü varmış. Büyücü rüzgârı ve yağmuru çağırabildiği gibi, şeytanları da yakalayabilme gücüne sahipmiş. Huan Jing adlı bir genç bunu öğrendikten sonra büyücüye hayran kalarak onun öğrencisi olmak istemiş. Bu gencin kararlı olduğunu gören Fei Changfang onu öğrencisi olarak kabul ederek, hünerlerini öğretmeye başlamış. Bir gün Fei Changfang Huan Jing'e, “9. ayının 9. günü tüm aileniz büyük bir felaketle karşı karşıya bulunacak, bir an evvel önleminizi alın, hazırlık yapın” demiş. Huan Jing bu haberi duyunca çok korkmuş, hemen diz çökerek hocasından felaketten kurtulma yöntemini öğretmesini istemiş. Fei Changfang, “9. ayının 9. günü, kırmızı kumaştan birçok torba dikip içinde zhuyu adlı bitki koyarak torbaları kollarına bağlayın, ayrıca yanınıza içinde kasımpatı çiçeği bulunan bir içki alın. Tüm aile fertleriyle hep beraber bir tepede içki içeceksiniz. Böylece, büyük felaketten kurtulabilirsiniz” demiş. Huan Jing ciddiyetle hocasının dediği gibi yapmış. 9. ayının 9. gününün sabahı, Huan Jing tüm aile fertlerini yakındaki bir tepeye götürerek sağ salim bir gün geçirmiş. Akşam Huan Jing, aile fertleriyle beraber eve dönerek durumu görünce çok şaşırmış; evdeki sığır, koyun, tavuk ve kopek, hepsi ölmüş. Huan Jing ve ailesiyse gerçekten felaketten kurtulmuş. Bundan sonra, Chongyang Günü'nde tepeye çıkma, zhuyu takma ve kasımpatı içkisini içme gelenek haline geldi. Bu gelenek iki binden fazla yıl sürmektedir.
Çin'de Chongyang Günü geleneklerini tasvir eden ve ağızdan ağıza dolaşan eski bir şiir vardır. Bu şiir, Tang hanedenındaki (618-907) büyük şair Wang Wei'nin yazdığı “9. Ayının 9. Günü Kardeş Özlemi” başlıklı ünlü eserdir. Şiirde şöyle deniliyor: “Ben yabancı bir yerde yalnız kalıyorum / Her bayramda yakınlarımı daha da özlüyorum / Kardeşimin tepeye çıktığını uzaktan duydum / Ancak herkese zhuyu takılırken yalnızca bir kişi eksikti.”O zaman çok genç olan Wang Wei başkentte oturuyormuş, ailesini çok özlüyormuş. Özellikle bayram günlerinde, başka ailelerin neşe içinde bir arada geldiğini gördüğü zaman kendi yakınlarına özlemi daha da artıyormuş. Chongyang günü başkentteki her aile zhuyu takıyormuş, ancak kendi ailesinde zhuyu takanlar arasında biri eksikmiş, işte bu kendisiymiş.
Chongyang Günü'nün diğer bir geleneği, Chongyanggao (Chongyang pastası) yemektir. Çince'de pasta kelimesi ile “yüksek” kelimesi eşseslidir, yani adım adım yükselme, canlanma ve kalkınma anlamına gelir. İnsanlar yapışkan pirinç, darı ve hurma gibi ham maddelerle pasta pişirir, üzerinde beş renkli bayrak dikerek buna “Çiçek Pastası” derler. Ova gibi düz yerlerde yaşayanlar Chongyang Günü'nde tırmanacak tepe olmadığı için Çiçek Pastası yer. Bu, “tepeye tırmanma” yerine geçer.
Eski zamanlarda Chongyang Günü “uzun ömür” içeriği de taşıyordu. Çünkü insanlar Chongyang Günü'nde yerine getirdikleri geleneksel uygulamaların “uzun ömürlü olmalarını sağlayacağına” inanıyorlardı.
Bugün insanlar hâlâ Chongyang Günü tepeye çıkarak kasımpatı çiçeklerini seyretme geleneğini sürdürüyorlar. Dükkânlarda Chongyang Günü'nde çiçek pastaları satılıyor. Ayrıca, son yıllarda insanlar “9. ayının 9. günü” kelimesinin “uzun uzun” kelimesiyle eşsesli olmasından esinlenerek 9. ayının 9. gününü “Yaşlılar günü” olarak da ilan ettiler. Bu, hem Chongyang Günü'nün eski içeriğine bir dönüş, hem de halkın yaşlılara saygı ve sevgi göstererek yaşlıların sağlıklı ve uzun ömürlü olmalarını temenni etmesi anlamına gelir.
