Eski Çinli eczacı Li Shizhen

Yeni ansiklopediyi derleyip hazırlamak için 800 hekimlik eseriyle diğer ilgili eski kitapları araştırıp okumuş, kendisinin toplayarak incelediği materyallerle başlattığı çalışmalara üç defa büyük değişiklikler getirmiştir. Ansiklopedinin hazırlanmasına tüm ailesinin fertleri katılmıştır. Oğuları, torunları ve öğrencileri de çalışmaların kontrolü, temize çekilmesi ve resim çizilmesine yardımcı olmuştur. 30 yıla yakın devamlı bir çaba sonucu, Li Shizhen, 1578 yılında nihayet “Pen'tsao Kan-mu” adlı ölümsüz şaheserini tamamlamıştır.

“Pen'tsao Kan-mu” tıp ansiklopedisi, 1 milyon 900 bin karakterli 50 cilt, 16 bölüm ve 60 kategoriden oluşuyor, 1892 çeşit bitkisel ilacı, 11 bin kadar reçeteyi ve ilaçların karışık durumlarını canlı bir şekilde gösteren ve insanın tanımasına kolaylık sağlayan binden fazla açıklamalı resmi kapsıyor. Ansiklopediye kaydedilen ilaçlar, örneğin, ot ve hayvan türü ilaçlar, bölümler ve kategoriler çerçevesinde daha bilimsel bir şekilde yeniden sınıflandırılmıştır. Avrupa'daki botanik tanımlayıcıları, ancak yaklaşık 200 yıl sonra, 1741 yılında benzeri sınıflandırmayı yapabilmiştir. “Pen'tsao Kan-mu” ansiklopedisinde atalarımızın hata ve bulanıklıkları aydınlığa kavuşturulmuş, yeni keşfedilen ilaçlarla fonksiyonları eklenmiştir. Li Shizhen, ansiklopedideki bazı batıl itikat ve saçmalıkları eleştirmiştir. Li Shizhen, Taoizmin hakim olduğu ve ölümsüzlük hapı yapımının reklâmının yapıldığı ve tıp bilimi alanında kör inaçların geniş şekilde yayıldığı bir dönemde yaşamıştır. Li Shizhen, sade materyalist görüşüyle yalancı ve hatalı, sözde bilimsel anlayışı çürütmüştür.

Kendini tamamen tıbba adayarak Çin halkının binlerce yıl içinde eczacılık alanında kazandığı tecrübeyi özetlemiş olan Li Shsizhen, “Pen'tsao Kan-mu” adlı en büyük eserini yeniden düzenleyerek yazmış, Çin'in eski çağdaki tıp bilimini doruğa götürmüş ve Çin'in eski çağlarındaki en büyük tıp ve eczacılık ustası olmuştur. “Pen'ts ao Kan-mu”, Japonya'da çevirilip yayımlanmış, sonra İngilizce, Fransızca, Almanca ve Latince gibi yabancı dillere de tercüme edilmiştir. “Pen'tsao Kan-mu” ansiklopedisi, 17. yüzyıldan bu yana, dünyanın her yerine yayılarak modern eczacılık araştırmacılarının ellerindeki vazgeçilmez önemli bir vesika haline gelmiştir.