Çin’i 70 kez ziyaret eden bir sinologun gözünden Xinjiang ve Tibet

Son yıllarda Çin karşıtı güçler, sözde Xinjiang’daki insan hakları sorununu kışkırtarak Çin’i karalamaya ve Çin’deki etnik ilişkileri kışkırtmaya çalışıyor. ABD, geçen yılın sonunda onayladığı sözde Uygurları Zorlama Çalıştırma Yasası’nı 21 Haziran’da yürürlüğe koydu.

Çocukluğunda Çin kültürünün tutkunu olan Avustralyalı Sinolog Colin Macherras, 1964 yılından beri Çin’i 70 kez ziyaret etti. Bu ziyaretlerde Macherras, Xinjiang ve Tibet dahil azınlık etnik grupların toplu şekilde yaşadıkları bölgelere gidip araştırmalar yaptı ve tezler yayımladı.

Dünyadaki gelişmeleri nasıl değerlendirdiğini Macherras’tan dinleyelim.

2018 yılında, birkaç Uygur müzisyen çalgı çalıyor. Macherras, ortada ayakta duruyor.

Xinjiang ve Tibet’te yıllardır araştırma yapan bir sinolog

Macherras, birçok azınlık etnik grubun toplu şekilde yaşadıkları bölgeleri ziyaret etti. Bunlar arasında Xinjiang Uygur Özerk Bölgesi, Tibet Özerk Bölgesi, İç Moğolistan Özerk Bölgesi, Guangxi Zhuang Özerk Bölgesi, Yunnan, Guizhou, Qinghai, Gansu ve Sichuan eyaletleri yer alıyor.

Her seferinde Macherras’a azınlık etnik gruplardan bir Çinli eşlik etti. Bu Çinli vatandaş, seyahat programını ayarlamaktan ve röportaj yapılacak kişileri aramaktan sorumluydu. Xinjiang, Yunnan ve Guizhou’dayken, Macherras birkaç öğrenci ekibinin araştırma çalışmalarını yönetmişti, bazen diğer grupların üyesi olmuştu. Bu araştırma ve ziyaretler yıllar sürdü, özellikle 1982 ile 2018 yıları arasında Xinjiang’a birkaç kez gitmişti.

1999 yılında Xinjiang’ın Taşkorgan Özerk İlçesinde, bir Tacik kadın.

Kaşgar’daki modernleşmeden derin etkilendi

Macherras’a göre, dengesizlik olmasına rağmen, söz konusu bölgelerde geçen onlarca yıllarda çok büyük gelişmeler yaşandı, bazı bölgeler çok modern hale geldi.

Macherras, 2018 yılında Kaşgar’a geldiğinde kentin modernizasyon durumundan çok etkilendiğini söyledi. Aynı yıl Guangxi ve Guizhou’da azınlık etnik grupların yaşadıkları bölgelerde aynı şeye tanıklık ettiğini dile getirdi. Bu yerlerde yeni ve moda oteller inşa edildi, yerleşim alanları hızlı demiryolu ağına dahil edildi, halkların yaşam seviyesi hayli yükseldi, her vatandaş eğitim alabildi, ulusal dil olan Çince popüler olurken azınlık etnik grupların ana dillerinin kullanım oranı de yükseldi, yerel yönetimler modernizasyonu gerçekleştirme sürecinde milli kültürleri korumaya özen gösterdi.

Macherras, dünyadaki deneyimlere göre, bir toplumun modernizasyona geçtiğinde geleneksel kültürlerin zayıfladığını hatırlatarak, Çin’de de benzer durumla karşı karşıya bulunulduğunu, ancak azınlık etnik grupların geleneksel kültürlerini korumaya kendilerini adadıklarını gördü.

Tibet ve diğer bölgelerde Tibetlilerin yaşadıkları yerleşimlerde gördüğü, özellikle din, dil, mimari, gösteri sanatı ve kırsal kesimlerdeki giysilere yansıyan yoğun Tibet kültürüne hayran kaldığını belirtti.

1992 yılında, Guangxi. Yao etnik grubundan çocuklar ve bir geleneksel dans sanatçısı.