Çin-Honduras işbirliği ağacı kök salarak büyüyecek

Wang Juemian,CRI Haber Merkezi

Beijing saatiyle bu sabah Honduras’ın belli başlı basın kuruluşlarının internet sitelerinde “Yeni bir tarihi dönem başlatıldı!” cümlesi görülürken, “17” rakamı da ön plana çıkarıldı. Bu, Çin ve Honduras liderlerinin tanıklığıyla iki taraf arasında çeşitli alanlarda imzalanan işbirliği mutabakat zaptının sayısıdır. Honduras’ın basınında çıkan haberlerde ayrıca iki ülke arasında imzalanan Kuşak ve Yol mutabakat zaptının Honduras’a daha geniş pazarlara erişim fırsatlarını getireceğine dikkat çekildi.

Orta Amerika’daki önemli bir ülke olan Honduras, Çin’in de yeni bir dostudur. 26 Mart’ta Çin ve Honduras arasında Tek Çin ilkesi doğrultusunda diplomatik ilişkiler kuruldu ve Honduras da böylece Çin’le diplomatik ilişki kuran 182. ülke oldu. Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping dün ülkeyi ziyaret eden Honduras Devlet Başkanı Xiomara Castro’yla görüşürken Castro’yu tarihi karar vermek ve kararlı siyasi irade göstermekten dolayı takdir etti. Gözlemciler, Çin ve Honduras liderleri arasındaki görüşmenin tarihi önem taşıyarak, ikili işbirliğine parlak bir gelecek getireceği görüşünü belirtti.

İkili diplomatik ilişkilerin kurulmasından Devlet Başkanı Castro’nun Çin ziyaretini gerçekleştirmesine kadar aradan yalnızca 3 ay gibi kısa bir süre geçti. Bu kısa süre, iki tarafın ikili ilişkileri geliştirme arzusunun bir yansıması oldu. Honduras Dışişleri Bakanı Eduardo Enrique Reina ikili ilişkileri bir ağaca benzeterek, bu ağacın hızlı ve istikrarlı şekilde büyüyerek, zengin meyveler vereceğini dile getirdi.

“Ağaç” karşılıklı siyasi güvene kök salıyor. Çin ve Honduras arasındaki diplomatik ilişkiler Tek Çin ilkesi doğrultusunda kuruldu. Bu ayrıca ikili ilişkilerin gelişiminin temel ön şartı ve siyasi zeminidir. Xi, Castro’yla görüşürken Tek Çin ilkesine vurgu yaptı ve Honduras’ın bu ilkeye bağlı kalacağına inandığını belirtti. Castro da Tek Çin ilkesine bağlı kalarak, Çin hükümetinin ulusal birleşmeyi gerçekleştirmek için harcadığı çabalara kararlılıkla destek verecekleri taahhüdünde bulundu.

Çin ile Honduras arasında diplomatik ilişkinin kurulmasından bu yana pek uzun bir süre geçmedi, ancak ikili ilişkiler hızlı bir şekilde ilerliyor. Çin gümrüğünden açıklanan verilere göre, yılın ilk dört ayında Honduras yıllık yüzde 206 artışla, Çin'in ithalat kaynak ülkeleri arasında en hızlı büyüyen üç ülke arasına girdi. İkili ticaret hacmi özellikle diplomatik ilişkilerin kurulmasından sonra hızlı bir şekilde arttı.

Castro’nun Çin ziyareti sırasında Honduras, Yeni Kalkınma Bankası’na katılım için başvuruda bulundu. İki taraf, serbest ticaret anlaşmasına ilişkin müzakereleri bir an önce başlatmayı kabul etmenin yanı sıra, Kuşak ve Yol’u beraber inşa etmek için mutabakat zaptına imza attı ve ortak açıklamayı yayımladı. İki ülkenin liderlerinin ikili ilişkiler için ortaya koyduğu planların kısa süre içinde ekonomi, ticaret, kültürel ve beşeri iletişim gibi alanlardaki somut işbirliğine dönüşmesi, böylece iki ülke halkının ortak kalkınmadan daha çok faydalanması bekleniyor.

Honduras’ın iş çevresi, beyaz karides, kavun ve kahve gibi mallarının Çin piyasasında büyük beğeni kazanacağına güven besliyor. Aynı zamanda Honduras da Çinli işletmeleri ülkeye yatırım yapmaya davet etti.

Çin’le işbirliğini derinleştirme hakkında, Honduras’ın büyük bir iç motivasyonu var. Castro, “Çin’e Honduras halkının beklentileriyle geldim.” dedi. Şu an Çin’de kapsamlı biçimde ilerletilen Çin tarzı modernleşme, tüm ülkelere fırsatlar getirecek. Latin Amerika’da ekonomik ve sosyal gelişme seviyesi nispeten düşük olan Honduras, endüstriyel yapının iyileşmesini ilerletmek, sanayileşmeyi hızlandırmak ve halkın mutluluğunu artırmak için altyapı inşası, madenlerin geliştirilmesi ve tarım gibi alanlarda Çin’le işbirliğini yürütmeyi dört gözle bekliyor.

Öte yandan, Honduras yüzlerce yıl boyunca, kuzey komşuları tarafından sömürüldü ve bu süreçte şiddetli eşitsizliklere maruz kaldı. Çin ise büyük olsun küçük olsun, güçlü olsun zayıf olsun, yoksul olsun zengin olsun tüm ülkelere eşit davranıyor. Çin, istişare, beraber inşa etme ve paylaşım ilkelerine vurgu yaparak, hiçbir siyasi ön koşul ileri sürmedi. Bu, Honduras’ın gerçek dostun kim olduğunu anlamasına yardımcı oldu.

Çin ile Honduras arasındaki işbirliği geleceği için Honduras’ın tüm kesimleri büyük bir beklenti içindeler. Kısa süre önce Çin’i ziyaret eden Honduras heyetinin birçok üyesi de, Çin halkının ebedi dostu olmaya istekli olduklarını kaydetti.