Pandemi Çinlilerin okuma alışkanlığını nasıl etkiledi?
Psikoloji, çizgi roman ve edebi eserler, 2021'de Çinli okuyucular arasında en popüler kitap türleri oldu. Bu kitaplar toplumdaki başlıca endişeleri ve ilgi çekici konuları yansıtıyor.
Yayıncılık alanında bir danışmanlık şirketi olan Beijing OpenBook tarafından hazırlanan 2021 yılında kitap satışına ilişkin rapora göre, COVID-19 salgınının ortaya çıkmasından bu yana tüm dünyada olduğu gibi Çin’de de yayıncılık pazarında büyük zorluklar yaşandı. 2020 yılının satış hacminde 2015 yılından sonra ilk düşüş görüldü. 2021 yılında bu oran biraz yükselse de salgın öncesindeki seviyelere hala ulaşamadı.
2010-2020 arasında online platformlarda kitap satışı yıllık yüzde 20’den fazla büyüdü. Ancak 2021 yılında çevrimiçi kitap satışı önceki yıla oranla sadece yüzde 1 arttı.
Salgın nedeniyle çoğu etkinliğin çevrimiçi olarak düzenlenmesinden ötürü, kitapevlerine gidenlerin sayısı daha da azaldı.
Beijing OpenBook verilerine göre, 2021'de kitapçılardaki kitap satışı önceki yıla göre sadece yüzde 4 büyüdü. Bu rakam 2019'a kıyasla yüzde 31 düştü.
Pandemide online edebi eserlere ilgi arttı
2021'de en çok satan 100 romandan 63'ü kadın okuyucuları hedefleyen online edebi eserlerdi.
10 yıldır Shanghai’da kitap editörü olarak çalışan Shen Yu, daha fazla insanın eğlenceli, ancak derinlik ve sanatsal değerden yoksun online edebi eserleri tercih etmeye başladığını söyledi. Bunun nedenine değinen Shen, salgın döneminde bir nebze rahatlama ihtiyacı duyan insanların, derinlikten uzak durmalarını gerekçe gösterdi.
Online edebi eserlerin hızla gelişmesine rağmen, en çok satanlar listesinin tepesinde çok bilinen eserler yer alıyor: Üç Cisim Problemi (Çince: San Ti) üçlemesi 2021 yılı roman ve hikaye listesinin tepesinde yer aldı.
En çok satan 100 romandan 12'si 2021 yılında yayınlandı, bu romanlar genel olarak yerli yazarların yeni yapıtları ve klasik kitapların yeni baskısı ve gençliği konu alan çevrimiçi romanlardan oluştu.
“Yaşamak” (Çince: Huozhe) adlı romanıyla dünya çapında okur kitlesi edinen Çinli yazar Yu Hua'nın “Kayıp Kent” (Çince:Wencheng) adlı romanı, Mart 2021'de yayınlanmasından sonraki üç ayda 1 milyondan fazla sattı ve en çok satılan 100 kitap listesinde 10. sırada yer aldı.
Pandemide psikolojiyle ilgili kitaplar daha fazla ilgi gördü
En çok satan edebiyat dışı eserler listesinin başında yer alan İngiliz yazar Robert De Board'un “Counseling for Toads: A Psychological Adventure” adlı kitabının yanı sıra, psikoloji konulu 19 kitap da listeye girdi. Buna ek olarak, aile eğitimiyle ilgili 10 kitap ve ekonomiyle ilgili 10 kitap listedeydi.
Beijing OpenBook’un analistlerine göre, 2020 ve 2021 yıllarında salgının insanlara daha fazla baskı yaratmasından ötürü, psikolojiyle ilgili kitaplar daha çok rağbet gördü. İnsanlara nasıl başarılı olunacağını öğreten kitaplara bakıldığında, Japon yazar Yamashita Hiteko'nun "eşyaları eleyerek dışarıdaki ve içerideki dağınıklıkları düzenlemeyi sağlayan davranış sanatı ve tekniği” konulu “Danshari” adlı kitabı da, insanlara psikolojik olarak nasıl uyum sağlayacaklarını anlatan kitaplar arasında popülerlik kazandı.
İnsanın parçalanmış okuma alışkanlığına hitap eden çizgi romanlar iyi satıyor
Bunun dışında tarihsel konuları işleyen çizgi romanlar da popüler haline geldi. “If History Is a Groupof Cats” serisi gibi kitaplar en çok satan kurgusal olmayan kitap listesinde ilk 100’e girdi.
Beijing OpenBook’un analistlerine göre, önce tarih hakkında ve giderek şiir, tıp ve ilaç, bilim ve teknoloji gibi alanlara dokunan çizgi romanlar son yıllarda popüler hale geldi. Kolayca anlaşılan ve insanın parçalanmış okuma alışkanlığına hitap eden bu tür kitaplar iyi satıyor.
Bilişim teknolojisi ve yeni medyanın gelişimiyle insanların uzun ve karmaşık metinleri okuma ve anlama yeteneği azalmış gibi görünüyor.
2021 yılının başlıca toplumsal meseleleri yansıtan güzel kitaplar
Çin’deki birkaç plaformda 2021 yılının başlıca toplumsal meselelerini yanıt kitaplar seçildi.
“The Book Review Weekly of Beijing News” tarafından 2021 yılında yayınlanan kitaplardan seçilen 12 kitap, edebiyat, sanat, tarih, düşünce, sosyal bilim, ekonomi, çocuk, eğitim, yaşam ve genel kültür dahil 10 kategoriyi kapsıyor.
Bu 12 kitap arasında, İrlandalı yazar Roddy Doyle'un “Paddy Clark Ha Ha Ha” adlı yapıtı , Fransız yazar Frederic Pajak tarafından yazılan “Manifeste Incertain”, İngiliz yazarlar Antony Gormley ve Martin Gayford tarafından ortaklaşa yazılan “Shaping the World”, İtalyan tarihçi Carlo Ginzburg tarafından yazılan “Peynir ve Solucanlar” (The Cheese and the Worms) ve Çinli illüstratör Dawu’nun “Yürüyüşe Çık Üçlemesi” (Çince: Sanbu) adlı eserleri yer aldı.
Öte yandan, Çin toplumunun düşük doğum oranı ve ebeveynlikle ilgili genel endişeleri de okuma tercihlerine yansıdı. ABD'li yazarlar Arlie Hochschild ve Anne Machung tarafından kaleme alınan “İkinci Geçiş” (The Second Shift), okuyucuların ilgisini çekerek büyük satış rakamlarına ulaştı.
Son iki yılda pandemi, insanların fiziksel aktivite alanlarını büyük ölçüde kısıtladı ve doğa ile bağlarını kopardı. Ouyang Ting'in insanların doğayı kendi içlerinde nasıl bulabileceklerini anlatan “Kuzeyde Bir Ağaç Var” (Beifang Youkeshu) adlı kitabının listeye girmesi, insanların doğaya olan özlemini yansıttı. Bu Kitap, yazarın Beijing’in doğal çevresine ilişkin gözlemlerini içeriyor ve parklar, bitkiler, kuşlar, yağmurlar, bulutlar ve rüzgar hakkındaki notlarıyla, dört mevsim boyunca şehir ve çevresindeki canlılığını tasvir ediyor.