Çin’de Öğretmenler Günü kutlandı
Çinliler, 10 Eylül’de Öğretmenler Günü’nü kutladı.
Çin Halk Cumhuriyeti’nde Öğretmenler Günü’nün tarihi 1985 yılında resmen belirlenmesine rağmen, öğretmenlere saygı göstermek, tarihten beri bir gelenektir.
2 bin yıl önceki Xun Zi (M.Ö. 313-238) adlı ünlü düşünür ve eğitimcinin bugün halâ çok kullanılan bir sözü vardır: “Devletin kalkınması için öğretmenlere saygı gösterilmeli ve becerileri aktaran ustalara önem verilmeli, böyle yapılınca devletin hukuk sistemi korunur.”
Bu söz ne kadar doğru değil mi? Bu nedenle söz bugün bile sıkça dile getiriliyor. Örneğin Cumhurbaşkanı Xi Jinping, ülkenin öğretmen kadrosu ve eğitimin önemini ifade etmek için bu sözü kullanmıştı.
Xi’nin öğretmenlerden ve eğitimden beklentisi
Xi ve Çin’in diğer liderleri eğitim çalışmalarına öncelik veriyor, eğitim davasını ülkenin çeşitli çalışmalarının öncelikli ve önemli alanı olarak geliştiriyor. Xi Jinping her yıl ülkenin öğretmenlerinin özel bayramını kutladı.
Xi, 9 Eylül 2014’te Beijing Petagoji Üniversitesi’nden öğretmenler ve öğrencilerin temsilcileriyle yapılan sohbet toplantısında, Xun Zi’nin söz konusu ifadesini kullanarak, eğitimin ülkenin refahı ve ulusun kalkınması için taşıdığı önemi vurguladı.
Xi, geçen yılın Öğretmenler Günü dolayısıyla verdiği kutlama mesajında, öğretmenlerin ülke için dürüst ve nitelikli vatandaşlar yetiştirme misyonunu unutmamaları, eğitim metodlarının çağın ihtiyacına göre geliştirip eğitim becerisini artırmalarını temenni ettiklerini belirtti.
En son bilgiye göre, Çin’de öğretmenlerin sayısı geçen yıla kıyasla yüzde 3,52 artarak, 17 milyon 930 bine ulaştı.
Öğretmenlerin sosyal statüsünün sürekli yükselmesi ve maaşlarının artırılmasıyla, son yıllarda üniversiteye giriş sınavına katılan lise öğrencileri arasında petagoji seçenlerin sayısı büyük ölçüde arttı.
Çin tarihindeki öğretmenlere saygı geleneği
Öğretmenlere saygı göstermek ve eğitime önem vermek, Çin’in binlerce yıldır koruduğu bir gelenektir.
M.Ö. 11. yüzyıldaki Batı Zhou hanedanı döneminde “Öğrenci öğretmenini takip eder, kendi babası gibi ona saygı gösterir.” öğretisi oluştu.
Ünlü eğitimci Konfüçyüs, “Eğitim önünde insanlar arasında ayrım yapılmaz.”, “Öğrenilen bilgiler tekrar tekrar gözden geçirilir, yeni bilgiler öğrenmeye devam edilir.”, “Yeni bilgiler öğrenildikten sonra sıkça yeniden gözden geçilir.” gibi sözler söylemişti. Bu sözler dilden dile dolaşarak bugüne kadar geldi.
Bilgi ve becerileri öğreten ve öğrencilerin sorularını yanıtlayan öğretmenler, bugün Çinliler tarafından “insan ruhunun mühendisi” olarak tanımlanıyor.
1932 yılında Çin Cumhuriyeti, 6 Haziran’ı Öğretmenler Günü olarak belirledi. Çin Halk Cumhuriyeti’nin kuruluşundan sonra bu tarih feshedildi. Bayram, 1 Mayıs Emekçiler Günü’nde kutlanmaya başladı.
Çin’deki tüm okullar normalde 1 Eylül’de yeni eğitim yılına girer. Okulların yeni başladığı dönemde Öğretmenler Günü’nün kutlanmasıyla okullarda yeni çehrenin oluşması sağlanır. 1985 yılında Öğretmenler Günü yeniden kutlanmaya başladı.
Çin tarihindeki ünlü eğitimciler
Öğretmenlik, insan tarihindeki en eski ve en kutsal mesleklerden biridir. Çin’in 5 binden fazla yıllık tarihinde çok sayıda büyük eğitimci ortaya çıkmıştı. Şimdi de Çin tarihini etkileyen birkaç eğitimciyi tanıtalım.
Konfüçyüsçülüğün yaratıcısı Konfüçyüs (M.Ö. 551-479), Çin tarihindeki en ünlü düşünür ve eğitimcidir. Özel eğitim veren ilk kişi olan Konfüçyüs, insan olmanın 5 ilkesi olarak nitelendirdiği erdem, dürüstlük, ahlâk, bilgelik, şerefi teşvik ederdi. Konfüçyüs, Çinliler tarafından “on bin neslin öğrenmesine değer bir erdem örneği” olarak nitelendirildi. Lao Zi adlı ünlü eğitimciden ders alan Konfüçyüs kendi öğrencilerinin bir kısmıyla ve 14 yıl süreyle farklı devletleri gezdi, ileri yaşlarında Şiir, Dökümanlar, Normlar, Müzik, Değişimler, İlkbahar ve Sonbahar dahil 6 kitap yazdı. Konfüçyüs’ün 3 bin öğrencisi bulunduğu söyleniyor.
Mo Zi (M.Ö. 476-390), Savaşan Devletler (M.Ö. 475-221) dönemindeki ünlü düşünür, eğitimci, bilim insanı ve askeri stratejist, Mo Bilimi’nin yaratıcısıydı. Mo Bilimi ve Konfüçyüsçülük, tarihte 2 ünlü bilim dalı olarak görülüyordu. Mo Zi ayrıca geometri, fizik ve ışık biliminin öne çıktığı bir takım bilim teorisini yarattı. Bu nedenle Mo Zi, Bilimlerin Evliyası olarak adlandırıldı.
Zhu Xi (1130-1200), Song Hanedanı’na ait ünlü Konfüçyüsçü, filozof, düşünür, eğitimci ve şairdi. Konfüçyüslüğün Ming kolunun temsilcisiydi, Çinliler tarafından saygıyla Zhu Zi olarak nitelendirildi. Konfüçyüs’ün öğrencisi olmayan Zhu Xi, Konfüçyüs Tapınağı’nda insanların tapmalarını kabul ediyordu. Zhu Xi’nin Konfüçyüsçü düşüncesi, Yuan, Ming ve Qing dahil 3 hanedanda büyük etki yarattı ve 3 dönemin resmi felsefesi olmuştu. Zhu Xi, Konfüçyüs’ün ardından Çin’in eğitim tarihine damga vuran diğer bir Konfüçyüsçülük ustasıdır.
Daoizm’in kurucusu Lao Zi (M.Ö. 571-471), Çin tarihindeki ünlü filozof, düşünür, edebiyatçı ve tarihçilerden biri. Lao Zi’nin düşüncesi Çin’in felsefe biliminin gelişmesinde derin etki yarattı. Lao Zi’nin kaleme aldığı Dao Yolu Öğretisi, dünya genelinde en çok basılan eserlerden biridir.
Cai Yuanpei (1868-1940), Çin’in yakın tarihindeki ünlü eğitimci, devrimci ve siyasetçiydi, Çin Cumhuriyeti’nin Eğitim Bakanıydı. Beijing Üniversitesi’nin rektörlüğünü yaptığı dönemde üniversitede reform gerçekleştirerek, akademik araştırmaları ve özgürlüğü teşvik etti. Onun başkanlığında Çin’in yakın tarihindeki yüksek eğitime dair ilk yasa olan Üniversite Yasası saptandı. Çin’de kapitalist demokrasi sisteminin kurulmasına büyük katkılar sağladı.