Afgan halkı geleceğe nasıl bakıyor?

Bir ay önce, Afgan Talibanı’nın askerleri başkent Kabil’e girdi. 8 gün önce, Afgan Talibanı geçici hükümet kurdu.

Afgan halkı, Taliban’ın yeniden iktidara gelmesi karşısında karışık duygular içindeydi. Ancak kısa süre içinde Taliban’ın geçirdiği değişim fark edildi. Üniversite öğretim üyesi Barakatullah Hilal, eski Afganistan hükümetinin karıştığı yolsuzluk olaylarının halkı öfkelendirdiğini, ancak Taliban’ın yolsuzlukla mücadele ve asayişin korunması için çaba gösterdiğini belirtti.

Alozai Karimi isimli bir iş insanı, son günlerde yükselen enflasyon ve satışların düşüşünden şikayetçi. Ancak Karimi, Kabil’de ticaretin devam ettiğini de bildiriyor.

Mahmut Malgarai isimli bir Afgan uzman, Çin Medya Grubu’na (ÇMG) verdiği demeçte, “Afganistan vatandaşlarının karşı karşıya bulunduğu en ciddi sorun, ekonomik durgunluk ve yoksulluktur. Taliban yönetiminin insanlara istihdam fırsatları getirmesi gerekir.” dedi.

Afgan Talibanı elinde yeterli bütçe olmadığı için, şu anda devlet memurları ve öğretmenler maaşlarını zamanında alamıyor. ABD yönetimi, de eski Afganistan hükümetinin tüm varlıklarını dondurdu ve Uluslararası Para Fonu’nun (IMF) Afganistan’a özel çekme hakkını sağlamasını engelledi.

Afganistan’ın eski hükümetinde görev almış olan Safi, insan haklarını koruma sloganları atan ABD’nin gerçekte insan haklarını çiğnediğini kaydetti. Safi, “Ben ve 4 kardeşim de eski hükümette çalıştık. Ancak hiçbirimiz şu anda maaş alamıyoruz. Ailemizde toplam 38 kişi var. Maaş almamaya devam edersek durumuz çok kötü olacak.” diye konuştu.

Analistlere göre, yeni kurulan Afganistan geçici hükümetinin kritik pozisyonlarına Taliban’ın kurucuları yerleşti. Kabinede kadınlara görev verilmedi. Mevcut durum, Taliban’ın “kapsayıcı bir hükümet” tahhüdünü etkin şekilde yerine getiremediğini gösteriyor.

Afgan Talibanı’nın kurduğu geçici hükümetin dışişleri bakanı vekili Amir Kaan Muttaki önceki gün düzenlediği ilk basın toplantısında, “Ülkede ciddi insani kriz yaşanıyor. Afganistan’a 1 milyar dolarlık insani yardım sağlayacağını taahhüt eden ilgili taraflara teşekkür ediyorum. Dünya Bankası dahil uluslararası teşkilatların Afganistan’a yardım sağlamaya devam etmesini umuyoruz.” ifadelerini kullandı.

Ülkenin geleceğine iyimser bakan Ahmed Elham isimli bir muhabir, konuyla ilgili değerlendirmesinde “İktidarın değişmesi nedeniyle, birçok kişi çeşitli zorluklarla karşı karşıya kaldı. Ancak bu zorluklar geçecek, ülkemiz de yavaş yavaş kalkınacak. Afganistan vatandaşlarının, ülkelerinin yeniden yapılandırılması için ortak çaba göstermesi gerekir.” ifadelerini kullandı.