Xuan Zhuang

Kendisini tamamen Kitab-ı Mukaddes'in çevrilmesine adayan Xuan Zhuang, 19 yıl içinde cilt sayısı 1335 bulan 75 adet büyük kitabı Sanskritçe'den Çince'ye sistematik bir şekilde çevirdi. Bu eserler, M.S 5. yüzyılda Hindistan Budizmi'nin tam panoramasını yansıtan hemen hemen tüm eserlerdir. 600 ciltlik “Daborejing” (Mahaprajna-paramita-sutra) kutsal kitabını çevirdi. Çin kültürünün yanısıra Sanskritçeyi de mükemmel bilen Xuan Zhuang'ın çevirdiği metinlerin düzgün, tutarlı, kibar, zarifve orijinale uyumlu tam doğru olduğu anlaşıldı.

Xuan Zhuang, kutsal Budist kitapları çevirirken, din yaratma çalışmalarını da sürdürdü. Çin'in Budizmin tarihindeki Faxiang tarikatı işte Xuan Zhuang tarafından yaratılmış bir din tarikatıdır. Xuan Zhuang'ın Japon öğrencisi Dao Zhao, memleketine döndükten sonra Japonya'da Faxiang tarikatını yarattı. Faxiang tarikatı Japonya'da bugün de faaliyetini sürdürmektedir. Koreli öğrencisi Yuance misyoner olarak yurduna döndükten sonra Kore'de de Faxiang tarikatını kurdu.

Xuan Zhuang, Budist kutsal kitapları çevirmekle birlikte, kendi başından geçen öykülerini öğrencisi Bian Ji'ye anlatarak yazdırdı. Bir yıldan fazla zaman harcanarak yazdırılan “Büyük Tang Hanedanlığı ve Batı Bölgesi Notları” kitabında Huan Zhuang'ın 10'dan fazla yıl süren seyahat yaşamında gezdiği ülkelerin tarihi, coğrafi konumları, milletlerin kökenleri, ürün ve iklimi, kültür ve siyasetleri bölümler halinde ve geniş kapsamlı bir şekilde aktarıldı. Bu kitap, bugün bile Afganistan, Pakistan, Hindistan ve hatta bütün Orta Asya'nın tarih ve coğrafyasının incelenmesine katkı sağlayan çok değerli bir materyaldir. 19. yy'dan itibaren “Büyük Tang Hanedanlığı ve Batı Bölgesi Notları” kitabı, ardı ardına Fransızca, İngilizce, Japonca ve Almanca gibi dillere çevrildi. Çağdaş arkeologlar bu kitaba dayanarak, eski Hindistan ve Orta Asya'daki tarihsel ve kültürel kalıntılarla ilgili araştırma çalışmalarında bol bol verim elde ettiler. Xuan Zhuang'ın kültürel etkisi, Batı'ya yaptığı seyahatın öznel hedefini ve seyahat yoluyla getirdiği doğrudan etkiyi kat kat aşmış ve Çin'de ve Doğu kültür tarihinde önemli bir yer almıştır. Xuan Zhuang, dünyaca tanınmış seçkin bir çevirmen ve Budizm ilminin kuramcısı olmasının yanısıra, eski ve orta çağın büyük bir gezgini olarak da hatırlanır. Xuan Zhuang, 17 yıl içinde 25 bin kilometre yolculuk yaptı, 110 ülkeyi gezdi. Bu da dünyada son derece nadir görülen bir olaydır. Xuan Zhuang'ın seyahat notları, dünyada genel kabul gören ölümsüz bir başyapıt olmuştur.

Xuan Zhuang'ın Batı'ya yolculukla ilgili öyküsü, zamanında büyük yankılar uyandırmış, Çinli edebiyatçıların ve tiyatro sanatçılarının ilham kaynağı olmuştur. Daha Tang hanedanlığı dönemi itibarıyla Xuan Zhuang, edebiyat ve tiyatro sanatçıları tarafından tanrılaştırılmaya başlanmıştır. Song hanedanlığı döneminde “Büyük Tang Sanzang'ın Kutsal Budist Kitap Hikâyesine İlişkin Şair Notları”, sonra Ming hanedanlığı döneminde tamamen bir ilahlaştırma romanı olan “Batı'ya Yolculuk”, bunun kanıtıdır. Xuan Zhuang'ın (Tang Sanzang) hikâyesi, bin yıldan fazladır her tarafa yayılmış, halkın büyük sevgisini kazanmıştır.